Online hoorcollege – Universiteit Utrecht
De evolutietheorie dwingt de mens na te denken over het fundament van de menselijke moraal. Welke invloed hebben wetenschappelijke ontdekkingen vanaf 1850 op de verdere ontwikkeling van de ethiek?
Hoe kunnen we altruïstisch gedrag vanuit de evolutietheorie verklaren en hoe rechtvaardigen we de moraal? Herman Philipse behandelt de relatie tussen ethiek en evolutie vanuit diverse wetenschappelijke invalshoeken: historisch, biologisch, filosofisch, speltheoretisch en antropologisch.
Hij laat daarbij grote denkers uit de wetenschapsgeschiedenis de revue passeren.
College 1: Funderingen van de moraal: God, Kant, of John Stuart Mill?
- H1. Theonomie
- H2. Autonomie: Immanuel Kant
- H3. Utilitarianism: John Stuart Mill
College 2: Darwin en de evolutie van moreel gevoel: The Descent of Man (1871)
- H4. Special Creation in The Origin of Species
- H5. Darwins verklaring van de menselijke moraal: The Descent of Man
- H6. Evolutionaire Ethiek: verklaren of ook rechtvaardigen?
College 3: Twee Evolutionaire Ethici: Herbert Spencer en Friedrich Nietzsche
- H7. Spencers ontwerp van een wetenschappelijke ethiek
- H8. Spencers critici
- H9. Nietzsche’s Evolutionaire Ethiek: een Umwertung aller Werte
College 4: Evolutionaire Ethiek van Haeckel tot Hitler
- H10. Ernst Haeckel: een monistische metafysica en ethiek
- H11. Het gezonde (groeps-) leven als hoogste goed?
- H12. Rassenstrijd en Exterminatie
College 5: Het sociobiologiedebat: Edward Wilson en zijn critici
- H13. Kruisiging en wederopstanding van de Evolutionaire Ethiek
- H14. Enkele ontwikkelingen in de Darwinistische Biologie
- H15. Het sociobiologiedebat
College 6: Van Bonobo tot oermens: ethologische en antropologische perspectieven
- H16. Bouwstenen van de moraal
- H17. De Waals critici
- H18. Van gemeenschappelijke voorouder tot jager-verzamelaar
College 7: Het altruïsme-probleem: een wijsgerige analyse
- H19. Wat is altruïsme? Een conceptuele analyse
- H20. Het probleem van evolutionair altruïsme
- H21. Speltheorie en ‘multilevel selection theory’
College 8: Evolutietheorie en meta-ethiek
- H22. De dialektiek van ethische axiomatisering en decisionisme
- H23. Modellen van rechtvaardiging
- H24. Het drie-verdiepingen model
Volg de hoorcolleges online via Home Academy.
Download de synopsis van het hoorcollege.