De podcast
In ‘De Bourgondiërs’ neemt Bart Van Loo u mee op sleeptouw door de middeleeuwen. Ga mee op een even wonderlijke als gevaarlijke reis langs brandstapels en feestelijke banketten, de pest en riddertoernooien, Jeanne d’Arc en Filips de Goede, schizofrene koningen en geniale kunstenaars . Maar ook de prachtige beeldhouwwerken van de vergeten Klaas Sluter en de wereldberoemde schilderijen van Jan van Eyck.
Aflevering 1 tot 4: Filips De Stoute en Jan Zonder Vrees
Voor de start van aflevering 1 van ‘De Bourgondiërs’ trekken we naar Gent. Het is 19 juni 1369 en Filips de Stoute en Margaretha Van Vlaanderen treden in het huwelijk. Daarmee doen de Bourgondiërs voor het eerst hun intrede in Vlaanderen, op dat ogenblik één van de rijkste regio’s van Europa. Filips doet er alles aan om een eerste goede indruk te maken.
De Bourgondische wijnen mogen rijkelijk vloeien. Maar wie was die Filips De Stoute? Zijn naam dankt hij aan de heldenmoed die hij tentoonspreidde tijdens de slag van Poitiers in 1356. We zitten volop in de 100-jarige Oorlog. Maar het zijn niet alleen de Engelsen die het leven moeilijk maken, ook de pest raast over Europa en dunt de Franse adel uit.
In de 2de aflevering van ”De Bourgondiërs’ krijgt Lodewijk van Male, de graaf van Vlaanderen, het zwaar te verduren. Vlaamse steden komen in opstand en vooral Gent onder leiding van Filips Van Artevelde en Jan Yoens groeit uit tot de meest onverschrokken stad van het Westen.
Filips De Stoute moet zijn schoonvader ter hulp komen en maakt voorgoed korte metten met de opstandelingen tijdens de Slag van Westrozebeke op 27 november 1382. Amper twee jaar later overlijdt Lodewijk van Male. De toekomst van Vlaanderen ligt nu in handen van de Bourgondiërs en met name de 13-jarige Jan Zonder Vrees.
In de 3de aflevering van ‘De Bourgondiërs’ gaat het over een uitgekiende huwelijkspolitiek. Want zo plant Filips de Stoute het eerste zaadje van wat later zou uitgroeien tot de Lage Landen. Met het huwelijksfeest van zijn zoon Jan Zonder Vrees vestigt hij de reputatie van de Bourgondiërs als de ambassadeurs van theatraal machtsvertoon en gastronomische genoegens.
In de 4de aflevering gaat het o.a. over de religieuze kunst die hoge toppen scheert onder de voogdij van Filips De Stoute. Maar ook zijn zoon, Jan Zonder Vrees staat te trappelen om zich te bewijzen. Hij is nog maar een schildknaap, maar misschien kan een door de Bourgondiërs opgezette kruistocht daarin weldra verandering brengen.
Aflevering 5 tot 8: Filips De Goede
Een nieuwe hertog is aan zet : Filips de Goede. Hij is misschien wel de belangrijkste van alle Bourgondische hertogen, de man die definitief de Lage Landen bij elkaar zal brengen. Maar ook een man die aan zijn missie begint, gedreven door wraakzucht. Zijn vader, Jan zonder Vrees, is immers net vermoord, door de Franse kroonprins.
Filips de Goede weet de Lage Landen steeds meer tot de zijne te maken. Het Bourgondische hof wordt onder zijn bewind het meest uitbundige van Europa. Hij sluit vrede met de moordenaar van zijn vader, maar tegelijkertijd is de oprichting van het Gulden Vlies een opgestoken vinger naar de Franse troon. En ondertussen weet van Jan van Eyck de tijdsgeest perfect te incarneren.
In aflevering 7 zijn we al aanbeland in 1453. De 100-jarige oorlog blaast langzaam zijn laatste adem uit. Met zijn doorgedreven Bourgondisering heeft Filips de Goede de fundamenten gelegd van wat je een moderne staat zou kunnen noemen. Het gaat goed in het Bourgondische rijk. Maar dan gebeurt er iets dat alles op zijn grondvesten doet daveren, een gebeurtenis die Filips tot een ongezien spektakel zal verleiden. Hij organiseert het Banket van de Fazant.
Op 15 juni 1467 sterft Filips de Goede. In Brugge waar ‘de Leeuw Van Vlaanderen’ begraven zal worden, is de hele stad in rouw. Maar nog het meest aangedaan, is zijn zoon Karel De Stoute. Charles le Téméraire schreit bittere tranen. Veel tijd om te rouwen heeft hij echter niet: het lot van het Bourgondische rijk ligt immers nu in zijn handen.
Het boek
De Bourgondiërs vertelt de geschiedenis van de vroege Nederlandse eenwording. Het is een wonderlijk relaas van ontbolsterende
steden, ontwakend individualisme en uitstervende ridderidealen. Van schizofrene koningen, doortastende hertogen en geniale kunstenaars.
Terwijl de Bourgondische hertogen met veldslagen, huwelijken en hervormingen de versnipperde Lage Landen tot één geheel smeedden, ontstonden onder hun impuls de onvergetelijke werken van Klaas Sluter, Jan van Eyck en Rogier van der Weyden.
Bart Van Loo’s even spannende als leerrijke verkenning van de middeleeuwen groeit gaandeweg uit tot een wervelende cultuurgeschiedenis.
Meeslepend en erudiet vertelt hij waar wij vandaan komen. Als geen ander weet Van Loo bevlogenheid, humor en kennis van zaken te combineren.